Marktbeeld taxi

Publicatie | 24-03-2023

Marktbeeld taxi 2022

Marktbeeld Taxi 2022 is een uitgave van de ILT. Op deze pagina vindt u de meest relevante cijfers en ontwikkelingen. U kunt het volledige Marktbeeld Taxi opvragen via het contactformulier.

De taximarkt

Taxivervoer is een vergunde markt. Dat wil zeggen dat een ondernemer alleen taxivervoer mag uitvoeren wanneer deze voldoet aan de eisen voor:

• Taxiondernemingen
• Chauffeurs
• Voertuigen

De ILT controleert hierop door middel van weg-, bedrijfs- en digitale inspecties.

De taximarkt is op te delen in 3 soorten markten:

• Contractmarkt. Dit is voor een groot deel doelgroepenvervoer.
• Bel- en bestelmarkt. Dit betekent vooraf een taxi reserveren.
• Opstapmarkt. Een voorbeeld hiervan is een taxi aanhouden op straat of instappen bij taxistandplaatsen.

De taximarkt bestaat uit ongeveer:

• 11.000 ondernemingen
• 53.000 chauffeurskaarten
• 33.000 voertuigen

Tot 2019 groeide het aantal taxiondernemingen. De meesten hadden 1 werkzaam persoon. Ondanks de groei bleef het aantal chauffeurs gedurende de jaren min of meer gelijk, net als het aantal taxivoertuigen. Corona heeft voor een forse daling van het aantal taxiondernemingen gezorgd. Na afschaffing van de coronamaatregelen sinds midden 2022 is er een tekort aan chauffeurs, vooral in het zorgvervoer.

Amsterdam heeft veruit het grootste aantal taxi’s. In de hoofdstad is het aanbod 5 keer zo groot als de 2e in de ranglijst.

Gemeenten met meeste taxiondernemingen

Nummer	Gemeente	Ondernemingen	Inwoners (2020)	Inwoners per onderneming
1	Amsterdam	2.490	872.793	351
2	Rotterdam	520	651.164	1.252
3	Den Haag	440	545.844	1.241
4	Almere	300	211.895	706
5	Utrecht	225	357.600	1.589
6	Zaanstad	185	156.799	848
7	Purmerend	140	81.249	580
8	Haarlemmermeer	140	156.004	1.114
9	Eindhoven	115	234.400	2.038
10	Haarlem	115	162.903	1.417

Ontwikkelingen

Het aantal onverzekerde taxi’s is sinds 2020 gedaald. Daarnaast is het aantal klachten over de straatmarkt de afgelopen jaren licht gedaald, waarbij het grootste deel van de klachten nog steeds over betaalbaarheid gaat. Ook het aantal klachten over de contractmarkt is gedaald. Ontevredenheid over de beschikbaarheid is hier de belangrijkste reden voor een klacht. Aan de andere kant komen chauffeurs ook ongewenst gedag van klanten tegen, zoals geweld en handtastelijkheden.

Een belangrijke ontwikkeling in de taxibranche is platformisering. Hierbij worden taxichauffeurs steeds vaker ingeschakeld via een platform (Uber). Hierdoor neemt de vraag in de opstapmarkt af. Dit zien chauffeurs als een negatieve ontwikkeling. Een platform, dat zichzelf niet als werkgever ziet, biedt de chauffeur niet dezelfde rechten als een werknemer.

Doelgroepenvervoer

De contractmarkt, die vooral bestaat uit doelgroepenvervoer, neemt ongeveer 80% van de hele taximarkt in. Bij contractvervoer wordt een langdurige afspraak gemaakt voor de levering van vervoer. Een vorm die veel voorkomt is leerling- en rolstoelvervoer. Dit type vervoer wordt regelmatig aanbesteed door gemeenten. Een groot deel van de kosten bestaat uit vaste lasten (zoals loon en materiaal). Concurrentie vindt hierbij plaats op arbeidsvoorwaarden (tijdelijke contracten). Maar volgens het Aanbestedingsinstituut Mobiliteit (AIM) is in minder dan 50% van de aanbestedingen, prijs de bepalende factor. Bijna de helft van de vervoerders heeft meer dan 50 personen in dienst.

Bij ongeveer 70% van de controles heeft de ILT geen tekortkomingen vastgesteld. Als er tekortkomingen zijn, dan gaat het bij rolstoelvervoer vooral om losliggende lading en geen of onjuist gebruik van de gordel.

Snorders

Naast de bovengenoemde markten is er ook nog sprake van illegaal taxivervoer. Illegaal taxivervoer is slecht voor de marktwerking van de taxibranche. Zogenaamde snorders of zwarte taxi’s hebben geen taxivergunning en zijn oneerlijke concurrenten van legale taxi’s. Door zich niet aan de regels te houden en toezicht te vermijden, betalen ze geen belasting over de inkomsten. En veroorzaken ze mogelijk onveilig gedrag. De ILT heeft de vraag naar snorders onderzocht, en dan met name onder jongeren. Een kwart van de jongeren heeft gebruikgemaakt van een snorder. Hun belangrijkste reden hiervoor is de prijs. Via hun netwerken komen ze aan contactgegevens van deze illegale taxi’s.

Criminaliteit

Criminaliteit komt in de taxibranche voor. Criminelen hebben behoefte aan vervoer van onder meer drugs, mensen en wapens. Maar ook op andere manieren ondersteunen sommigen in de taxibranche criminaliteit. Zoals door witwassen, observatie en ronselen. In Amsterdam, waar het grootste aantal taxi’s rondrijdt, blijkt dat de helft van de geregistreerde blauwe kentekenplaten betrokken is geweest bij een misdrijf. Vaak gaat hier om verkeersmisdrijven, maar ook om geweld, drugs- en wapenhandel of vermogensmisdrijven.

Rijden vanaf Schiphol is populair. Chauffeurs zijn bereid hiervoor veel geld te betalen aan de eigenaar van een taxibedrijf. Daarnaast zijn er ook verschillende ongeorganiseerde taxi aanbieders die met nep Schipholbordjes klanten hun taxi in lokken. Zij vertonen intimiderend gedrag richting gemeentelijke buitengewoon ambtenaren (boa’s).

Voorbeelden van ongewenst of crimineel gedrag zijn: onvoldoende kwaliteit (klantonvriendelijk handelen), ritweigering, omrijden, oplichten van passagiers, drugsgebruik, verkeersongevallen en overlast.

Aan de andere kant ervaren ook chauffeurs soms ongewenst gedrag van passagiers.

Toezicht op de taximarkt

De ILT houdt samen met andere instanties toezicht op de taximarkt in Nederland. Dit marktbeeld gebruikt de ILT onder meer om haar toezichthoudende rol risicogericht en informatiegestuurd uit te kunnen oefenen. De ILT deelt deze informatie graag met haar medetoezichthouders, zoals politie, Koninklijke Marechaussee en de douane, om de samenwerking te versterken.

De ILT richt zich bij het toezicht op de taximarkt op een eerlijke marktwerking en veiligheid van het taxivervoer. De ILT streeft hierbij naar informatiegestuurd en risicogericht toezicht. Dit stelt de ILT in staat mensen en middelen in te zetten waar de maatschappelijke risico’s en kans op schades het grootst is. Aan de hand van de jaarlijkse ILT-brede risicoanalyse (IBRA) wordt de kans en grootte van de maatschappelijke schade ingeschat. Taxi is 1 van de onderwerpen die in de IBRA al een aantal jaren hoog scoort.

Volgens de IBRA 2020 waren er bovengemiddeld veel ongelukken met doelgroepenvervoer. De IBRA 2022 vermeldt veel illegaal taxivervoer. Snorders verstoren de markt en tasten het vertrouwen in en zekerheid van vervoer aan. Tot slot zijn er verschillende publicaties waarin wordt gesignaleerd dat er sprake is van criminaliteit en ondermijning waarbij de taxibranche een rol speelt. Dit onderwerp wordt ook nadrukkelijk benoemd in het ILT-Meerjarenplan 2023 – 2027.

Naast de landelijke inspectie door de ILT, hebben een aantal gemeenten ook aanvullende eisen en controles. Daarnaast spelen politie, marechaussee, de Belastingdienst, Sociaal Fonds Mobiliteit (SFM) en Dienst Wegverkeer (RDW) een eigen rol. De toezichthouders werken samen, maar data uitwisselen gebeurt (nog) niet proactief en structureel, vanwege wettelijke obstakels. Het toezicht op de taximarkt is nog sterk verdeeld. Hoewel de wens bestaat tot het uitwisselen van informatie en meer samenwerking, blijkt het lastig op korte termijn te realiseren.

Na een coronadip is het aantal controles door de ILT weer flink toegenomen in 2021. Het aantal interventies per controle actie is iedere keer hoog, waarbij de ILT meestal een waarschuwing geeft. In 2021 was er ook een sterke stijging in het stilleggen van werk of object, wat een ingrijpender maatregel is. Het overgrote deel van de inspecties vindt plaats in Amsterdam, waar ook de meeste taxi’s rijden.

Ook SFM en het taxikeurmerk TX-keur hebben een dip in inspecties gezien als gevolg van corona. Het grootste deel van de bedrijven dat SFM heeft gecontroleerd op hun CAO scoort een voldoende (82-94%). Het TX-keur meet tussen de 10% en 31% afwijkingen tijdens straatcontroles.

Bronnen

Een belangrijke bron is de Taximonitor, een publicatie van de ILT.  Deze monitor brengt verschillende bronnen bij elkaar om een cijfermatig inzicht te bieden in ontwikkelingen in de taximarkt. De volledige Taximonitor is opvraagbaar via het contactformulier.