Rijden op stookolie slecht voor milieu en gezondheid

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) komt steeds vaker tegen dat vrachtverkeer en mobiele machines rijden op een brandstofmengsel dat wordt getypeerd als stookolie. Het rijden op deze stookolie is goedkoper dan rijden op diesel. Maar slecht voor onze gezondheid en het milieu. Komend jaar wordt hoogstwaarschijnlijk de accijnswetgeving en de milieuwetgeving aangepast. De ILT doet een dringend beroep op bedrijven om nu al te stoppen met deze praktijk.

Design Fuel

Voor het op de binnenlandse markt brengen van deze stookolie (ook wel designer fuel genoemd) geldt een lage accijns. Hierdoor is er een sterke financiële prikkel om stookolie te gebruiken in plaats van de reguliere dieselbrandstof met een veel hogere accijns. Sommige handelaren en wegvervoerders maken bewust gebruik van een lacune in de Nederlandse regelgeving. Dit bemoeilijkt de ILT momenteel om handhavend op te treden. Om verder onwenselijk gebruik van deze brandstof te stoppen en om onnodige luchtverontreiniging te beperken, is gerichte actie nodig.

Aanpassing wetgeving

Er worden meerdere maatregelen genomen om het in de toekomst onmogelijk te maken om andere brandstoffen op de markt te brengen die niet minimaal voldoen aan de normen voor het type benzine of diesel. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft toegezegd komend jaar de regelgeving voor brandstoffen aan te passen. Er gelden dan voor het gebruik van nieuwe brandstoffen gelijke eisen als voor benzine en diesel. Het ministerie van Financiën heeft het voornemen het accijnstarief van stookolie gelijk te trekken met het tarief van gasolie (diesel) met ingang van 1 januari 2024. Deze maatregel is opgenomen in het Belastingplan voor 2024.

Acties van de ILT

De ILT wil het gebruik van deze brandstof al eerder beperken. Het milieu en onze gezondheid kan niet wachten op aangepaste regelgeving en harmonisering van de accijns. Om te weten wat het gevolg is van de uitstoot van stookolie door vrachtverkeer en mobiele machines heeft de ILT aan TNO gevraagd de uitstoot verder in beeld te brengen.

De komende tijd gaat de inspectie in gesprek met wegvervoerders, hun klanten, brandstofleveranciers en brancheorganisaties met als doel om bewustwording te creëren. De hoop en verwachting is dat betrokkenen hierdoor al eerder dan verplicht door regelgeving zullen stoppen met gebruik en handel in deze stookolie. Bedrijven die een ‘groen profiel' nastreven worden aangesproken om hun verantwoordelijkheid te nemen. Mochten bepaalde handelaren zich hiervoor ongevoelig tonen dan zet de ILT alsnog de beschikbare bestuursrechtelijke middelen in om het gebruik van deze brandstof verder te beperken. Ook het Openbaar Ministerie wordt hierbij betrokken door de ILT.

Stookolie

In Nederland komen brandstoffen op de markt die gekwalificeerd zijn als zware stookolie, maar worden toegepast als een vorm van dieselbrandstof. In eerste instantie worden deze brandstoffen geproduceerd voor de zeescheepvaart. Ze veroorzaken hogere emissies aan fijnstof en stikstofoxide door slechtere verbranding dan reguliere dieselbrandstof. Vrachtverkeer, bouwverkeer, tractoren en mobiele machines in de agrarische sector maken gebruik van deze brandstof waardoor zij onder andere een hogere fijnstofemissie en uitstoot van stikstof veroorzaken. Dit heeft nadelige invloed op onze gezondheid en leefomgeving.

De ILT wil voorkomen dat onwenselijke brandstofmengsels die ernstige milieuschade veroorzaken op de markt worden gebracht. Hier onder vallen stookolie voor vrachtwagens, stookolie met te hoge zwavelgehaltes bij de binnenvaart en stookolie met onwenselijke bijmenging voor de zeevaart.