Toezicht, inspecties en sancties in de binnenvaart
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) controleert of de binnenvaartsector (vrachtvaart en passagiersvaart) zich houdt aan de wetten en regels. Dit draagt bij aan de veiligheid op de Nederlandse binnenwateren.
Samenwerking in het toezicht
De ILT houdt toezicht op binnenvaartondernemingen, erkende classificatie- en expertisebureaus, schippers en bemanningen, en op bedrijven die betrokken zijn bij het vervoer van gevaarlijke stoffen.
De ILT werkt op dit gebied samen met de politie, Rijkswaterstaat, de havenbedrijven Amsterdam en Rotterdam, de Nederlandse Arbeidsinspectie, de Provincies Fryslân, Groningen en Overijssel, de Gemeenten Aalsmeer en Amsterdam en Waterschap Rivierenland.
De ILT voert verschillende soorten inspecties uit in de binnenvaart: bedrijfsinspecties en objectinspecties.
De ILT kijkt vooral naar marktordening (gelijke concurrentievoorwaarden), regels voor bemanningsleden (vaar- en rusttijden, bemanningssterkte en vaartijdenboek) en onderdelen waar herhaaldelijk overtredingen voorkomen.
U bent verplicht mee te werken aan een inspectie volgens de Algemene Wet Bestuursrecht (AWB), artikel 5:20. Doet u dat niet, dan kunt u een last onder dwangsom krijgen. Nadat u de dwangsom hebt betaald, moet u alsnog meewerken aan de inspectie.
Bedrijfsinspecties zijn digitale controles op de administratie van bedrijven die schepen in de binnenvaart exploiteren. In deze bedrijfsinspecties beoordeelt de ILT of u voldoet aan de Binnenvaartwet en de Arbeidstijdenwet.
Als de ILT u selecteert voor een bedrijfsinspectie, krijgt u een brief. Hierin staat hoe u zich kunt voorbereiden op de controle. Zo staat er bijvoorbeeld van welke documenten de inspecteur kopieën nodig heeft en van welke periode . U gebruikt dan het formulier Melding aanleveren informatie bedrijfsinspectie binnenvaart.
Kunt u de gegevens niet op deze manier aanleveren? Dan komt de inspecteur langs bij uw bedrijf voor de controle.
Inspecteurs van de ILT controleren onaangekondigd aan boord of het schip, de bemanning, de certificaten en de vergunningen voldoen aan de eisen. Lees meer in de werkinstructie objectinspectie binnenvaart.
Boetes en stilleggingen bij overtredingen
Voor sommige overtredingen van de Binnenvaartwet en de Arbeidstijdenwet geeft de ILT waarschuwingen. Bij ernstige of herhaalde overtredingen kan de ILT een bestuurlijke boete opleggen. Bijvoorbeeld als u bepaalde gegevens niet verstrekt. U kunt vragen om een betalingsregeling.
Voldoet een binnenvaartschip niet aan de eisen? Ontbreken verplichte certificaten, voorlopige certificaten of andere documenten, of zijn ze verlopen? Of is een veilige vaart door andere oorzaken of om andere redenen niet zeker? Dan kan de ILT het schip stilleggen. De eigenaar moet zorgen dat het schip aan alle eisen voldoet, voordat het mag doorvaren.
Risicomodel binnenvaart
Ondanks de nauwe samenwerking zijn er niet genoeg mensen en middelen om alle schepen te controleren. Daarom werkt de ILT met een risicomodel binnenvaart, dat de inspecteur helpt om slim te kiezen.
De ILT, de havenbedrijven Amsterdam en Rotterdam, Rijkswaterstaat en de Nationale Politie houden toezicht op de binnenvaartsector. Veiligheid, milieu en eerlijke marktomstandigheden staan hierbij voorop. Overtredingen kunnen immers oneerlijk concurrentievoordeel opleveren. Ondanks de nauwe samenwerking zijn er niet genoeg mensen en middelen om alle schepen te controleren. Een risicomodel helpt om slim te kiezen. Voorafgaand aan een inspectie voorspelt het model de kans op een overtreding. Zo proberen inspecteurs schippers te ontzien die zich netjes aan de regels houden. Schepen met een grotere kans op overtredingen worden juist wel geïnspecteerd.
Als er meerdere schepen aan de kade liggen of langsvaren, vergelijkt de inspecteur de kansen op een overtreding van deze schepen met elkaar. De risicoscore is een advies. Een inspecteur maakt uiteindelijk altijd zelf de afweging om wel of niet aan boord te gaan. De inspecteur kijkt ook naar inspecties uit het verleden en beoordeelt hoe het schip eruit ziet. Is een schip nog maar kort geleden bezocht? Dan controleert de inspecteur het niet nog een keer vanwege een hoge risicoscore. Dit is in de werkinstructie objectinspectie van de inspecteur vastgelegd.
U merkt geen verschil. Het schip wordt niet vaker gecontroleerd dan afgesproken. De inspectie wordt uitgevoerd volgens de wet, zoals u kunt verwachten. Het maakt niet uit wat de reden was om een schip te kiezen voor een inspectie. Overtredingen en eventuele maatregelen zijn gebaseerd op de controle door een inspecteur en niet op een risico dat vooraf is berekend.
Het risicomodel voor de binnenvaart bestaat uit regels om de kans op een overtreding te berekenen. Dit heet ook wel een algoritme. Om het model te maken is een vorm van kunstmatige intelligentie (AI) gebruikt, namelijk machine learning. De computer leert van heel veel voorbeelden uit het verleden. Zo wordt achterhaald welke kenmerken van een schip of onderneming belangrijk zijn bij het voorspellen van een overtreding. De rekenregels worden dus niet ingeschat door een inspecteur, maar zijn gebaseerd op statistiek. Het model werkt voor alle binnenvaartschepen, ook als die niet eerder zijn geïnspecteerd.
Nee, het model is niet perfect. Als er heel weinig bekend is over een schip, maakt het model vaker een foute voorspelling. In de toekomst komt er hopelijk meer informatie centraal beschikbaar over alle schepen, eigenaren en exploitanten. Ook bij grote veranderingen binnen de sector, bijvoorbeeld een nieuwe wet, duurt het even voordat het model de nieuwe situatie ‘begrijpt’. Het model wordt dan zo snel mogelijk aangepast.
Het risicomodel werkt ongeveer even goed voor de verschillende scheepstypen en type eigenaren. Het model heeft van al die verschillende groepen geleerd. Het blijkt dat het model ongeveer even veel fouten maakt voor bijvoorbeeld zelfstandige schippers als voor grotere eigenaren of exploitanten. Het maakt ook niet uit door welke toezichthouder(s) een schip in het verleden is geïnspecteerd. We kunnen dus stellen dat het risicomodel eerlijk is. De ILT hanteert voor het risicomodel bovendien de hoge standaarden die wettelijk zijn vereist en die men van de inspectie mag verwachten: ethisch verantwoord en met respect voor privacygegevens. Zo zijn er geen persoonsgegevens toegevoegd aan het model en is er getoetst aan alle wet- en regelgeving.
Een inspectie van een schip met weinig tot geen overtredingen leidt tot een lagere, betere risicoscore. Informatie over inspecties, vergunningen en eigenaren worden iedere dag vernieuwd. Dit werkt meteen door in de voorspelling. Het model houdt rekening met informatie tot 5 jaar terug.