De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) controleert op de aanwezigheid van een geldig energielabel bij verkoop, verhuur en oplevering van (recreatie)woningen en in commerciële advertenties voor verkoop en verhuur hiervan. Eigenaren die geen energielabel hebben geregistreerd, lopen de kans op een boete of een last onder dwangsom.
Energielabelafschrift downloaden op MijnOverheid
Het energielabel geeft aan hoe energiezuinig een woning is. De energiezuinigheid wordt bepaald door de mate van isolatie en de energiezuinigheid van de installaties die nodig zijn voor verwarming, koeling, warm water en ventilatie. Ook de eventuele opbrengst van zonnepanelen wordt meegenomen in de berekening van het energielabel. Met het energielabelafschrift heeft een woningeigenaar of huurder meer inzicht in hoe energiezuinig een huurwoning is en hoe het warme water, de isolatie, verwarming en ventilatie geregeld zijn. Voor de huurder is het energielabel ook relevant omdat het meetelt in de huurpunten van het woningwaarderingsstelsel. Dit bepaalt deels de hoogte van de maximale huur.
Eenvoudig zelf downloaden
Om het energielabelafschrift te downloaden heb je een DigiD nodig. Hiermee kun je inloggen op MijnOverheid. Door te klikken op ''Wonen'' en vervolgens op de tegel ''Energielabel'' kan het energielabelafschrift gedownload worden. Een verhuurder of verkoper is verplicht om een energielabel en het afschrift beschikbaar te stellen bij het huren of kopen van een woning. Gebeurt dit niet of ben je het afschrift kwijt, dan kunnen nu zowel eigenaren als huurders het energielabelafschrift te allen tijde eenvoudig downloaden op MijnOverheid, ook wanneer deze na het transactiemoment wijzigt.
Toezicht van de ILT
De ILT controleert steekproefsgewijs op de aanwezigheid van een geldig energielabel bij de verkoop en oplevering van (recreatie)woningen. De ILT kan handhavend optreden richting eigenaren die bij verkoop niet aan deze verplichting voldoen. De maatregel is een bestuurlijke boete.
De ILT controleert via de overdrachtsgegevens van het Kadaster en via de database met geldige energielabels. Wordt een (recreatie)woning zonder energielabel verkocht? Dan is dit zichtbaar in de database van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
Aanvraagprocedure energielabel
Alleen als u de eigenaar van de woning bent kunt u een energielabel voor de woning laten registreren. Dit doet u via een gecertificeerde energielabel-adviseur. Deze moet daarvoor de woning bezoeken.
Boete bij verkoop woning zonder geldig energielabel
Bij verkoop of oplevering van een woning zonder geldig energielabel kan de ILT een bestuurlijke boete opleggen. De hoogte van de boete voor particuliere verkopers van een (recreatie)woning is het bedrag van de eerste categorie zoals bedoel in artikel 23, lid 4 van het Wetboek van Strafrect. Per januari 2024 is dit € 515. Voor bedrijven is dat het dubbele bedrag per verkochte (recreatie)woning zonder geldig energielabel.
De ILT heeft de rekenmethode voor de hoogte van de boete vastgelegd in een beleidsregel die 22 november 2024 is ingegaan.
De ILT handhaaft bij het ontbreken van een geldig energielabel in (commerciële) advertenties voor verkoop en verhuur van (recreatie)woningen. De ILT beoordeelt meldingen van adverteren zonder geldig energielabel per geval. De hoogte van een boete verschilt tussen private- en rechtspersonen. De richtlijnen staan opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving.
Een verhuurder van een woning moet elke nieuwe huurder een (digitaal) afschrift van een geldig energielabel geven. Een huurder kan een geregistreerd energielabel opzoeken door postcode en huisnummer in te vullen op Energielabel woningen van Milieu Centraal of op ep-online.nl.
Onderneemt de verhuurder na navraag door de huurder geen actie om een geldig energielabel voor het verhuurde te laten registreren? Dan kan de huurder dit melden bij de ILT. De inspectie kan met een last onder dwangsom de verhuurder vragen om binnen 4 weken alsnog een energielabel te laten registreren. Gebeurt dit niet, dan moet de verhuurder de dwangsom betalen. De hoogte van het geldbedrag wordt per geval bepaald. Deze is altijd hoger dan de kosten voor de aanvraag van een energielabel.