Piloten, luchtverkeersleiders en vluchtinformatieverstrekkers hebben een medisch certificaat nodig. Dit certificaat wordt afgegeven op basis van een medische keuring. Alleen geneeskundigen en geneeskundige centra die door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) zijn gecertificeerd, mogen medische certificaten afgeven. Lees meer over het certificaat en de keuring.
Rol van de ILT
De ILT voert geen keuringen uit en is niet gerechtigd informatie over keuringen te delen, ook niet met de persoon die gekeurd wordt (de zogenaamde keurling). De ILT heeft als autoriteit de wettelijke plicht om de medische dossiers te beheren.
Bekijk in welke klasse het medisch certificaat valt dat u nodig heeft:
| Brevet / Bewijs van bevoegdheid voor | Medisch certificaat |
|---|---|
| Lichte vliegtuigen (RPL), drones (RPAS) en zweefvliegen (LAPL) | LAPL |
| Privévlieger (PPL) | Klasse 2 |
| Zweefvlieger (SPL) | LAPL |
| Luchtballon (BPL) | LAPL |
| SPL of BPL voor commerciële zweef- of ballonvluchten | Klasse 2 |
| Beroepsvlieger (CPL) | Klasse 1 |
| Meervlieger (MPL) | Klasse 1 |
| Verkeersvlieger (ATPL) | Klasse 1 |
Als er geen bijzonderheden (medische indicaties) zijn, kan de keuringsarts of het keuringscentrum het medisch certificaat direct na goedkeuring afgeven. Bekijk wie gerechtigd zijn om certificaten af te geven:
| Certificaat | Moment | Alleen afgifte door |
|---|---|---|
| Klasse 1 (beroepsvlieger) en 3 (verkeersleider) | Eerste afgifte | Luchtvaartgeneeskundig centrum |
| Klasse 2 (kleinere beroepsvlieger en recreatieve) | Eerste afgifte | Luchtvaartgeneeskundig centrum of bevoegde keuringsarts |
| LAPL (zweefvlieger) | Eerste afgifte | Luchtvaartgeneeskundig centrum of bevoegde keuringsarts |
| Klasse 1, 2 | Verlenging of hernieuwde afgifte | Luchtvaartgeneeskundig centrum of bevoegde keuringsarts |
| LAPL | Niet van toepassing | Luchtvaartgeneeskundig centrum of bevoegde keuringsarts |
Bekijk het overzicht van gecertificeerde luchtvaartmedische keuringscentra en artsen.
Europese registratie klasse 1 keuring
Tijdens uw keuring voor het medisch certificaat klasse 1 worden voortaan uw gegevens opgenomen in het centrale Europese opslagsysteem, EAMR (European Aero-Medical Repository).
Hier vallen uw persoonsgegevens onder, de keuringsdatum en details van het medisch certificaat waaronder de keuringsdatum, geldigheidsdatum en welke restrictie.
Na afloop ontvangt u een bevestiging per e-mail met uw persoonlijk EAMR ID-nummer. Dit ID-nummer moet u goed bewaren voor uw toekomstige keuringen.
De ILT houdt toezicht op de invoering van de gegevens.
Het Europese agentschap EASA is beheerder van het EAMR systeem en heeft met de invoering gevolg gegeven aan één van de aanbevelingen van de taskforce van het Germanwings ongeval.
U kunt zich met een door Nederland afgegeven Europees brevet laten keuren in elk land dat is aangesloten bij EASA. Het medisch certificaat vraagt u aan in het land waar de keuring heeft plaatsgevonden.
Wilt u er rekening mee houden (en erop toezien) dat als u zich buiten Nederland laat keuren, uw AME verantwoordelijk is dat het volledige keuringsdossier naar ILT moet worden gestuurd.
Certificaat klasse 1 en 3
Bijzondere gevallen zijn medische indicaties die de keuringsarts tijdens de keuring van de piloot of verkeersleider constateert. Bij medische indicaties treedt de keuringsarts in overleg met de medisch beoordelaar van de ILT. Voor de consultatieronde van deze 'bijzondere gevallen' geldt een maximale termijn van maximaal 3 weken.
In deze consultatie wordt vastgesteld of de keuringsarts een medisch certificaat (met een beperking) mag afgeven. Informatie over (de uitkomsten van) dit proces kunnen kandidaten uitsluitend bij hun keuringsarts opvragen.
Bij bepaalde bijzondere gevallen (zoals eerste keuring bij hart- en vaatziekten) mag alleen de medisch beoordelaar van de ILT de beslissing over de eventuele afgifte van een certificaat klasse 1 nemen. Als de kandidaat het niet eens is met de uitslag, kan hij bezwaar aantekenen bij de ILT.
De bevoegde keuringsarts mag bij dezelfde beperking (bijvoorbeeld bij een herkeuring van een kandidaat met hart- en vaatziekten) het medisch certificaat afgeven.
Certificaat klasse 2 en LAPL
In de andere gevallen klasse 2 en LAPL waarbij de kandidaat niet volledig voldoet aan de eisen, moet de arts (zo nodig in overleg met de ILT) bepalen of de aanvrager de taak kan uitvoeren. Hij kan dan het medisch certificaat met een beperking afgeven.
Om hun bevoegdheid te kunnen behouden, moeten piloten in het bezit zijn van een geldig medisch certificaat. Zonder dit certificaat mogen zij niet vliegen.
Voor het verlengen van het medisch certificaat is opnieuw een medische keuring nodig. Het is belangrijk dat keurlingen op tijd een keuring aanvragen bij een gecertificeerd centrum of gecertificeerde arts.
Bent u het certificaat om welke reden dan ook kwijt of heeft u het niet bij zich? Dan mag u niet vliegen en uw werk als luchtverkeersleider niet uitvoeren.
Is het certificaat zoek? Dan moet u de vermissing melden bij uw keuringsarts en een nieuw medisch certificaat aanvragen.
Alle contacten over de keuring lopen tussen de kandidaat (keurling) en zijn/haar keuringsarts of keuringscentrum.
Inhoudelijke vragen over de medische keuring mogen uitsluitend door het centrum of de keuringsarts worden beantwoord aan de betrokken kandidaat. De medisch beoordelaar van de ILT mag geen medische informatie delen met de keurling (of derden), alleen met het centrum of de keuringsarts. Bijvoorbeeld in het geval van een medische indicatie. Ook vragen over de status van de kandidaat worden alleen beantwoord door het betrokken medisch centrum of de arts.
Bent u het niet eens met de uitslag van de keuring? Dan kunt u de beslissing betwisten bij de ILT.
U kunt zich met een door Nederland afgegeven Europees brevet laten keuren in elk land dat is aangesloten bij EASA. Het medisch certificaat vraagt u aan in het land waar de keuring heeft plaatsgevonden.
Bent u langer dan 21 dagen ziek? Heeft u een medische ingreep ondergaan of zult u die ondergaan? Of bent u door andere omstandigheden medisch niet (langer) in staat om te vliegen of uw functie te vervullen? U moet dit melden en dit kan bij elke AME of elk gecertificeerd keuringsinstituut.
Een zwangerschap kan gevolgen hebben voor uw medisch certificaat. Totdat is aangetoond dat het om een ongecompliceerde zwangerschap gaat, bent u 'tijdelijk medisch ongeschikt'. Zodra u een schriftelijk bewijs kunt overleggen van uw verloskundige of gynaecoloog, dan kunt u tot het einde van de 26e zwangerschapsweek geschikt bevonden worden. U ontvangt dan een nieuw vliegmedisch certificaat met restricties.