“We hadden nooit gedacht dat we de afstand tussen inspecteurs wereldwijd zo konden verkleinen.”

Verhalen

Astrid Driesprong (netwerkadviseur bij de ILT) organiseerde op 10 maart met haar collega’s van het programma Schoon Schip een internationale webconferentie over toezicht op uitstoot door zeeschepen. In totaal namen daar 65 personen uit 24 landen aan deel. Het organiseren van een conferentie op afstand was 2 jaar geleden nog een totaal onbekend terrein voor Astrid en haar collega’s. Inmiddels is de derde webconferentie een feit. Wat levert een webconferentie op? En wat is de meerwaarde van het hebben van een internationaal netwerk?      

Astrid Driesprong zit aan een tafel tijdens een webinar.
Astrid Driesprong op de webconferentie

Volgens Astrid bestond de opkomst uit een gemêleerd gezelschap: “Het toezicht is in ieder land anders geregeld met ministeries en inspectiediensten. Onze deelnemers hadden gemeen dat het allemaal toezichthouders waren. De een vanuit zijn rol van strategische beleidsmaker, de ander vakinhoudelijke onderzoeker en weer een ander inspecteur. Door die diversiteit aan achtergronden leren deelnemers van elkaar. Die opgedane kennis kunnen zij weer gebruiken in hun eigen werkveld.”

Zwavel in stookolie

Zeeschepen stoten gassen uit die schadelijk zijn voor de volksgezondheid en het milieu. Een belangrijke stof in die gassen is zwaveloxide. Deze ontstaat in de zeevaart vooral door verbranding van hoogzwavelige stookolie. In 2020 is er wereldwijd nieuwe zwavelwetgeving gekomen. Aan toezichthouders de taak om te controleren of de sector deze regels naleeft. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is hiervoor de toezichthouder in Nederland.

Een zwavelmeetpunt nabij Hoek van Holland. Op de achtergrond vaart een zeeschip.
Snuffelpaal Hoek van Holland

Kennis verbreden

Astrid: “Over het algemeen hebben de Europese, Chinese, Amerikaanse en Canadese deelnemers ervaring met zwavelhandhaving. Maar het mooie van deze conferenties is dat steeds meer nieuwe landen zich aansluiten. Toezichthouders rondom de Middellandse Zee willen de normen voor zwavel verder aanscherpen. Om die reden hebben die landen enorm veel behoefte aan het uitwisselen van kennis en ervaring. Zeker voor inspecteurs komen er tijdens een conferentie hele praktische zaken aan bod: Hoe kun je de brandstof uit dieper gelegen bunkertanks krijgen? Hoe kun je op afstand zwavel meten en uitkomsten daarvan gebruiken bij de selectie van schepen? Hoe kunnen we op een makkelijke manier informatie delen over schepen die in overtreding zijn? Ik sluit niet uit dat we in toekomst nog meer onderwerpen op de agenda zetten. Bijvoorbeeld broeikasgassen, of toezicht of scheepsafval. Het mooie is dat alle deelnemers hetzelfde doel hebben: het beschermen van het maritieme milieu door risicogericht toezicht. We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. Maar we kunnen de beste manieren van toezicht van elkaar overnemen.”

Astrid Driesprong en Marco Schoo zitten naast elkaar aan tafel tijdens een webinar.
Astrid Driesprong en Marco Schoo programma Schoon schip

Kennisuitwisseling loont

“Het afgelopen jaar heeft de Spaanse toezichthouder vluchten met een helidrone uitgevoerd. Dat was bij Gibraltar; een drukke scheepvaartroute. Als de uitstoot van een schip boven de norm was, kreeg de ontvangende haven een ‘alert’ om een inspectie uit te voeren naar het zwavelgehalte in scheepsbrandstof. Er waren 6 schepen met bestemming Rotterdam waarbij de drone een te hoog zwavelgehalte mat. De Spaanse toezichthouder gaf dit door aan de ILT, die vervolgens aan boord ging. Uit de inspecties bleken geen overtredingen. Dit is een mooi voorbeeld van risicogericht toezicht in een samenwerkingsverband van alle Europese lidstaten met zeehavens. Die alerts leggen we namelijk vast in een systeem waar al deze lidstaten gebruik van kunnen maken. Deze werkwijze spaart ook nog eens geld uit: je meet gezamenlijk op drukke scheepvaartroutes. Zo zet de ILT de snuffelpaal bij Hoek van Holland in om te bepalen bij welke schepen we aan boord gaan om een monster van de brandstof te nemen.”

Een beeld van de zaal waar in 2022 een webinar werd gehouden. Op de achtergrond zitten Astrid Driesprong en Marco Schoo.
Presentatie Bram Leeuw programma Schoon schip

Doorkijkje

”De bedoeling van deze webconferentie is dat toezichthouders meer ervaringen gaan delen. En dat er wereldwijd geen drempel is om mee te doen. Ik vind het belangrijk om daarin te faciliteren. Vanuit mijn dagelijkse werkzaamheden heb ik een netwerk van buitenlandse toezichthouders opgebouwd. Vaak lopen deze partijen in hun werk tegen dezelfde vraagstukken aan. Het samenbrengen van deze partijen en het starten van kennisdeling geven mij veel energie. De kracht van de webconferentie is niet alleen de kennisuitwisseling op die dag zelf. Maar ook het vergroten van je internationale toezichtnetwerk. Dankzij een goed netwerk weet je bij wie je voor welke informatie moet zijn.

We hebben nu 3 webconferenties gehad. Wat mij betreft organiseren wij dit jaarlijks. Zolang er nog gespreksonderwerpen en interessante sprekers zijn, zijn we niet klaar. Een webconferentie is laagdrempelig en een uitgelezen kans om toezichthouders van nieuwe landen te bereiken. We hadden 2 jaar geleden nooit kunnen bedenken dat we de afstand tussen inspecteurs zo konden verkleinen. En het mooiste is: het wordt al bijna routine.”