Voorwaarden in 2024 voor papieren of kartonnen drinkbekers en voedselverpakkingen met plastic

Staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) eind vorig jaar een aanwijzing gegeven om de handhaving van de regels voor wegwerpplastics in 2024 tijdelijk aan te passen. De inspectie zal niet meer handhaven op de verplichte meerprijs bij consumptie onderweg. Voor papieren of kartonnen drinkbekers en voedselverpakkingen gelden tijdelijk nieuwe voorwaarden. Dit heeft gevolgen voor ondernemers die gebruikmaken van drinkbekers en voedselverpakkingen met plastic.

Aanleiding hiervoor zijn 3 aangenomen Tweede Kamermoties over de regeling kunststofproducten voor eenmalig gebruik. Vanaf 1 januari 2024 mogen ondernemers geen wegwerpbekers en -bakjes met plastic erin aanbieden bij consumptie ter plaatse. Denk bijvoorbeeld aan het koffiebekertje op kantoor of in de sportkantine. Papieren en kartonnen drinkbekers en voedselverpakkingen mogen nog maximaal 5% plastic bevatten als ze worden ingezameld om te recyclen.

Herbruikbare bekers

Veel ondernemers en andere organisaties hebben zich al voorbereid op het gebruik van drinkbekers en voedselverpakkingen zonder plastic in 2024 en hebben dit ook al ingevoerd. Zoals met herbruikbare bekers. Dit sluit het beste aan bij het doel van de regelgeving om het gebruik van plastic terug te dringen en bij te dragen aan een circulaire economie.

Voorwaarden voor maximaal 5% plastic

Als organisaties gebruik willen maken van de uitzondering om toch papieren of kartonnen drinkbekers en voedselverpakkingen voor eenmalig gebruik met maximaal 5% plastic te gebruiken, dan mag de ILT daar volgens de aanwijzing van het ministerie niet op handhaven. Wel moeten organisaties dan voldoen aan een aantal voorwaarden. Deze zijn:

  • Aanmelden bij de ILT via een meldformulier.
  • Aantonen dat 75% van de aangeboden drinkbekers of maaltijdverpakkingen is ingezameld voor recycling in het kalenderjaar 2024.
  • Aantonen dat drinkbekers of voedselverpakkingen voor 100% gerecycled kunnen worden.
  • Een administratie bijhouden van de inzameling voor recycling in het kalenderjaar 2024 en deze ten minste 3 jaar na dit kalenderjaar bewaren.

Het is voor ondernemers de gemakkelijkste optie om te kiezen voor herbruikbare bekers. Zij hoeven dan bijvoorbeeld geen melding te doen bij de ILT of een administratie bij te houden.

Handhaving bij meer dan 5% plastic

Papieren of kartonnen drinkbekers en voedselverpakkingen met meer dan 5% plastic voor consumptie ter plaatse zijn niet toegestaan. De ILT zal inspecties uitvoeren en zo nodig handhavend optreden.  

Geen handhaving op meerprijs bij consumptie onderweg

De ILT zal bij consumptie onderweg dit jaar niet handhaven op de verplichte meerprijs voor wegwerpbekers en -bakjes met plastic. Denk aan een meerprijs bij een koffie to go. Dit is onderdeel van de aanwijzing van het ministerie aan de ILT om niet te handhaven.

Toezicht door de ILT

De ILT ziet erop toe dat bedrijven zich aan de regels houden. Door signalen te verzamelen, informatie te geven en te waarschuwen waar nodig. De inspectie kan bijvoorbeeld een boete of een last onder dwangsom opleggen.

Nederland heeft het doel om in 2026 40% reductie van het gebruik van kunststofwegwerpbekers en -bakjes ten opzichte van 2022 te bereiken. Zodat het hergebruiken van verpakkingen de norm wordt. De ILT zal in haar toezicht de marktontwikkelingen blijven volgen en tijdig signaleren als de doelen buiten bereik raken.

Lees hier meer over de nieuwe regels