Beveiliging en veiligheid Nederlandse koopvaardij (ISPS-code)

De beveiligingsregels voor vrachtschepen vanaf 500 GT, passagiersschepen, mobiele offshore boorinstallaties (MODUs) en ook havenfaciliteiten zijn vastgelegd in de ISPS-code, de International Ship and Port Facility Security Code van de IMO. De ISPS-code is onderdeel van het SOLAS-verdrag (Safety Of Live At Sea). De EU heeft de ISPS-code opgenomen in Verordening (EG) 725/2004. Dit verplicht alle lidstaten maatregelen te nemen voor de beveiliging van zeeschepen en zeehavens. De ISPS-code geldt niet voor zeevissersschepen. 

Beveiligingseisen

Voorbeelden van beveiligingseisen waar koopvaardijschepen aan moeten voldoen zijn:

  • het scheepsbeveiligingsplan: Ship Security Plan (SSP);
  • een beveiligingsverantwoordelijke aan boord: Ship Security Officer (SSO);
  • een beveiligingsverantwoordelijke namens de scheepsbeheerder: Company Security Officer (CSO);
  • systemen voor de beveiliging van het schip, zoals een Ship Security Alert System (SSAS).

Toezicht en handhaving

De inspectie van zeeschepen onder Nederlandse vlag (vlaggenstaatinspectie of Flag State Control) is toegewezen aan de Scheepsinspectie (onderdeel van de ILT), net als andere taken op basis van de Schepenwet. De ILT voert ook inspecties uit op schepen onder buitenlandse vlag (havenstaatcontrole of Port State Control, PSC), op basis van internationale afspraken binnen het Memorandum van overeenstemming van Parijs (Paris MoU) inzake havenstaatcontrole.

Taken uitbesteed aan RSO’s

De ISPS-Code biedt de mogelijkheid om bepaalde taken te delegeren aan Recognised Security Organisations (Erkende veiligheidsorganisaties of RSO's). De Nederlandse overheid heeft ervoor gekozen om de goedkeuring van Ship Security Plans (scheepsbeveiligingsplan), de inspecties aan boord en de afgifte van de International Ship Security Certificates (Internationaal scheepsbeveiligingscertificaat of ISSC) voor in Nederland geregistreerde schepen te delegeren aan de RSO's.

Klassenbureaus

Hiervoor heeft de ILT een aantal, door de EU erkende, klassenbureaus geselecteerd die door de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) zijn aangewezen als RSO. De ILT houdt toezicht op het functioneren van deze RSO's. Dit doet de inspectie onder andere door middel van audits, het steekproefsgewijs controleren van scheepsbeveiligingsplannen en het uitvoeren of bijwonen van inspecties aan boord.