Bodemenergie

Het kabinet wil alle Nederlandse huishoudens in de toekomst van het gas af hebben. Bodemenenergie is een systeem dat Nederland kan inzetten om gas te vervangen.

Er zijn 2 soorten bodemenergiesystemen:

  • Open systemen. Vooral gebruikt bij grote gebouwen.
  • Gesloten systemen. Vooral gebruikt bij woningen.

Meer informatie over bodemenergiesystemen vindt u op Informatiepunt Leefomgeving.

Bedrijven leggen de laatste jaren steeds meer bodemenergiesystemen aan. Daarvoor hebben bedrijven een certificaat en een wettelijke erkenning nodig. Met een certificaat moeten bodemintermediairs (aannemers, inspectie-instellingen, milieukundige begeleiders) aantonen dat hun bedrijf aan de kwaliteitseisen voldoet. Daarnaast is het mogelijk om de bodemintermediair aan te spreken op zijn integriteit. Sommige bedrijven leggen systemen aan, zonder dat zij over het certificaat en de verplichte erkenning beschikken.

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) deed van 2016 tot 2020 onderzoek naar gesloten bodemenergiesystemen. Zij concludeerde dat boorbedrijven bij de aanleg van bodemenergiesystemen onvoldoende rekening houden met de eisen die daaraan worden gesteld. Daardoor ontstaan er risico’s voor het milieu. Dat staat in de signaalrapportage Risico’s bij de aanleg van gesloten bodemenergiesystemen van de ILT.

Risico’s bij aanleg bodemenergiesystemen Het Besluit bodemkwaliteit stelt regels om de grond en het grondwater te beschermen. De Inspectie Leefomgeving (ILT) is samen met gemeenten, provincies (en omgevingsdiensten) toezichthouder tijdens het ontwerp en de aanleg van bodemenergiesystemen.  Dit is een visual die laat zien hoe het ontwerp en de aanleg van bodemenergiesystemen werkt.

Risico's

De ILT heeft tijdens inspecties bij de aanleg van bodemenergiesystemen meerdere misstanden ontdekt. Deze misstanden merkte de ILT vooral op bij installateurs van gesloten bodemenergiesystemen. Een voorbeeld: tijdens het aanleggen van bodemenergiesystemen moet een bedrijf door bodemlagen boren. Tussen de dieper gelegen afscheidende lagen bevindt zich grondwater voor het winnen van drinkwater. Bedrijven brengen de grondlagen niet altijd goed in beeld. Ook gaat het afdichten van de grondlagen niet altijd goed. Daarmee loopt de kwaliteit van het drinkwater gevaar. Daarom moeten bedrijven deze grondlagen altijd goed afdichten.

Rol van de ILT 

De ILT houdt op 3 manieren toezicht:

  • De ILT controleert of uitvoerende bedrijven de juiste certificaten en erkenningen hebben.
  • De ILT gaat na of de erkende bedrijven volgens de norm werken.
  • Tot slot controleert de ILT of certificerende instellingen certificaten terecht afgeven aan bedrijven. Ook toetst de ILT of instellingen erkende bedrijven met audits blijven controleren.

Maatregelen bij overtredingen 

Merkt de ILT tijdens het toezicht dat een bedrijf de regels overtreedt? Dan treft de ILT maatregelen tegen dat bedrijf. Deze maatregelen lopen uiteen van een waarschuwing tot het intrekken van een erkenning. De zwaarte van de maatregel hangt af van de ernst van de overtreding. De ILT werkt volgens de Landelijke Handhavingsstrategie Omgevingsrecht (LHSO). Meer informatie over de verschillende sancties vindt u op de pagina over interventie. Informatie over de wet- en regelgeving over bodemenergiesystemen vindt u op Informatiepunt Leefomgeving.