“Ook op afstand blijven wij ons sterk maken voor een schone zee.”

Verhalen

Voorjaar 2020. Door de coronacrisis zit Nederland in een lockdown. Desondanks zet het programma Schoon Schip zich in om meer zicht krijgen op zeeschepen die schadelijke vloeibare lading in hun ladingtanks vervoeren. De hoofdvraag is of deze zeeschepen de overblijfselen van hun lading op de juiste manier afgeven in de haven. Of dat ze in zee terechtkomen, wat tot milieuschade kan leiden. Schoon schip start daarom het project Prewashes op. Inspecteur Fokko Bams vertelt over de nut en noodzaak van dit project.  

Fokko Brams staat in ILT-kleding en een reddingsvest bij een inspectie bus.
Beeld: ©ILT
Fokko Bams

Fokko: “Prewash is de Engelse term voor ‘voorwassing’. Zeeschepen die vloeibare schadelijke stoffen in bulk per zeeschip vervoeren moeten na het lossen hun ladingtanks soms voorwassen. Het verontreinigde waswater dat daarbij ontstaat moeten zij verplicht afgeven aan de wal. Dat doen zij bij havenontvangstinstallaties. Of een voorwas verplicht is, hangt af van de eigenschappen van de lading. Deze eigenschappen staan per stof omschreven in de internationale IBC-Code.

Beter zicht op naleving

“Als inspectie willen wij voorkomen dat slecht uitgevoerde prewashes de zee verontreinigen. Wij hebben dit project opgezet om meer inzicht te krijgen in de naleving van de wet- en regelgeving door de zeeschepen. Op dit moment voert het havenbedrijf Rotterdam deze inspecties uit in zijn eigen haven. De ILT voert deze inspecties uit in de overige Nederlandse zeehavens. Van het havenbedrijf Rotterdam kreeg de ILT signalen dat prewashes bij bepaalde stoffen mogelijk niet goed worden uitgevoerd. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om stoffen die snel stollen of andere milieugevaarlijke vloeibare stoffen. We willen natuurlijk voorkomen dat tankwassingen op zee leiden tot milieuschade, zoals vervuiling van stranden of dode zeedieren.”

Naast een zeeschip drijven gele golven. Dit is lozing prewashe tanker.
Beeld: ©Kustwacht
Lozing op zee

Voor ons was dat signaal aanleiding om de naleving hiervan ook eens bij de andere zeehavens te toetsen. Met dit project willen we op afstand alvast een representatief beeld krijgen van de situatie. Echter, om een volledig beeld te krijgen zijn ook fysieke inspecties aan boord nodig. Dit kan zodra de coronamaatregelen dit weer toelaten.”

Aanzetten tot correcte informatievoorziening

“Wij willen zo risicogericht mogelijk toezicht houden. Mede daarom willen wij weten in welke Nederlandse zeehaven, op welk tijdstip en met welke lading een zeegaande chemicaliëntanker aanwezig is. Wij beschikken over een systeem dat informatie haalt uit de diverse systemen van de Nederlandse zeehavens zelf. Voor ontbrekende of onjuiste informatie nemen we contact op met havendiensten, scheepsagenten en de schepen. In de ideale situatie levert het systeem in 1 keer de juiste informatie. Wij gaan met betrokken partijen in gesprek om te waarborgen dat zij het systeem met juiste en volledige informatie vullen."

Op de golven drijft een goudgele waas. Dit is verontreiniging na lozing op zee.
Beeld: ©Kustwacht
Geloosde vloeistof in zee

Kansen en uitdagingen

“De corona-omstandigheden hebben ons ertoe gebracht om een methode uit te denken om de inspecties administratief op te pakken. Via ons informatiesysteem kunnen wij chemicaliëntankers selecteren die een Nederlandse zeehaven aandoen. Via de ladingagent nemen wij dan contact op met dat schip en vragen gegevens op over de lading. Ondanks de corona-omstandigheden, kunnen we ook al met enkele scheepsdocumenten, een beeld krijgen van de naleving van de verplichtingen voor prewashes. Zodra de situatie het toelaat gaan we de schepen ook fysiek controleren. De voornaamste uitdaging bij de fysieke inspecties is, hoe we rekening houdend met de gevaarlijke eigenschappen van de stof, op een veilige manier de inspectie kunnen uitvoeren. ”

Meerdere zeeschepen varen op zee.
Beeld: ©ILT
Chemicaliëntankers

Stip aan de horizon

“Als inspectie besteden wij steeds meer aandacht aan de milieuaspecten van de zeevaart. Door het administratief controleren van een ruim aantal chemicaliëntankers leveren wij hier alvast een goede bijdrage hieraan. De prewashes zijn 1 onderdeel van een breder scala aan milieuwetgeving in de zeescheepvaart. Het zou mooi zijn als we opgedane kennis over milieuwetgeving, die voortkomen uit inspecties, zowel intern- als extern zouden kunnen bundelen. Het zou mooi zijn als we een pool van inspecteurs zouden hebben die specifiek getraind zijn op de milieuaspecten van de scheepvaart.”